In onderstaande tabel wordt de stand van zaken van het duurzaamheidsprogramma in 2020 weergegeven. In het beleidsplan duurzaamheid ook wel de Dalfser Duurzaamheidsindex (DDI) genoemd. Vervolgens (onder tabel) zal een korte conclusie worden geschetst.
Verbeterdoel | Doelstelling | Indicator + bron | Op koers? |
|---|---|---|---|
Minder energiegebruik | Gemeentelijke en maatschappelijke panden en woningen goed geïsoleerd (2025) | -Energie labels + verfijningen | - 2016 woningen met energielabel B of beter in Dalfsen (in totaal 11845 woningen). |
-Cijfers monitor gemeentelijke gebouwen | - Gemeentelijke gebouwenplan opgesteld om panden stapsgewijs energieneutraal te maken. | ||
Bedrijven voldoen aan Wet Milieubeheer | -Energieverbruik bedrijven | - Elektriciteitsverbruik bedrijven en instellingen 2019 is 79.609.000 kWh* (klimaatmonitor) *kWh= kilowattuur. Een eenheid voor energie waar vaak elektriciteitsverbruik mee wordt aangegeven. | |
-Verantwoording Omgevingsdienst | - Omgevingsdienst houdt toezicht op de Wet Milieubeheer. | ||
RES (Regionale Energie Strategie) | Deelname aan de RES en oplevering van concept RES in 2020 | - Actieve deelname aan werkgroepen | |
Warmteplannen | Eind 2021 vastgestelde transitievisie warmte | - Startnotitie warmte | |
Meer duurzame energie | Gemeentelijk en maatschappelijk elektriciteitsverbruik duurzaam opgewekt | -Aantal gerealiseerde energieprojecten | - Op dit moment zijn vijf gebouwen voorzien van zonnepanelen. Gemiddeld wordt met de zonnepanelen op deze vijf gebouwen ruim 280duizend kWh per jaar opgewekt. Daarmee wordt circa 25 % van de verbruikte elektrische energie duurzaam opgewekt. Hiervan is 130.000 kWh verbruikt in de gebouwen en is de overige 150.000 kWh terug geleverd. Het grootste deel van deze levering komt op het conto van de gemeentewerf te Dalfsen. |
Gemeentelijke panden en nieuwbouwplannen gasloos en energieneutraal | -monitoringssystematiek uit beleidsplan gemeentelijke gebouwen | Zie indicator 2 en energieplan gemeentelijke gebouwen (beschikbaar in januari 2021) | |
Alle gemeentelijke voertuigen op duurzame energie | -Gereden kilometers GTL* *GTL= staat voor Gas to Liquid en is een vloeibare dieselbrandstof die op synthetische wijze wordt verkregen uit aardgas. | - De buitendienst heeft momenteel 9 elektrische voertuigen er zijn 29 voertuigen die op GTL rijden. | |
Laadpalenbeleid | -Vaststelling eigen beleid | - Regionale en nationale ontwikkelingen komen eraan (NAL)* en (GO-RAL)*. *NAL = Nationale Agenda Laadinfrastructuur | |
Regionaal en lokaal netwerk snelfietsvoorzieningen | S.v.z. routes in Meerjarenprogramma Fiets (kaart) | - Fietsvisie is door de gemeenteraad vastgesteld; | |
Duurzame opwek | -Aantallen initiatieven in ontwikkeling | - Via de RES zijn diverse onderzoeken uitgevoerd die veel inzicht hebben gegeven in de mogelijkheden en knelpunten. Deze onderzoeken vormen een basis voor onze lokale aanpak van de energieopgave. *SDE=subsidie ter stimulering van duurzame energieproductie | |
Meer lokale kracht | Kennis en netwerk beschikbaar voor lokale initiatieven | Voortgangsbesprekingen Dorpen van Morgen (DvM) | - kwartaaloverleggen zijn goed verlopen. |
Regionale subsidie, innovatie en subsidie ontsluiten | -Jaarverslagen (gemeente en DvM) | We hebben dit jaar aanspraak gemaakt op diverse regionale/landelijke subsidies: | |
Jaarlijks projectbudget voor lokale initiatieven | -Jaarplan en jaarverslagen duurzame dorpen | Dit jaar is voor €35.000 aan projectgeld aangevraagd en uitgekeerd. Projecten zijn bijvoorbeeld: | |
Meer circulair | 90% Afval huishoudens en gemeente gerecycled (2020) | -kwartaalpresentaties uit afvalbeleidsplan | Het percentage hergebruik ligt dicht bij de doelstelling. De definitieve cijfers zijn nog niet bekend. |
Stimuleren lokale productie en duurzame initiatieven | -Aantal opgestelde overzichten afvalstromen | - ondersteunen twee circulaire nieuwbouwplannen in Nieuwleusen. | |
Asbest | -Plan van aanpak asbest | De gemeenteraad heeft in 2019 toegezegd voor €150.000 deel te nemen aan het landelijk asbestfonds in oprichting. Er is groen licht om dit fonds voor particulieren op te zetten, en er wordt onderzoek gedaan naar de mogelijkheden voor bedrijven. Wanneer deze fondsen zijn gestart zal er vanuit de gemeente ook weer gecommuniceerd gaan worden over het verwijderen van asbestdaken. |
Conclusie
Geconcludeerd kan worden dat er in 2020 veel activiteiten hebben plaatsgevonden op het gebied van duurzaamheid. We zijn dan ook hard bezig onze ambitie een duurzaam leefbare gemeente te worden na te streven.
Het bewustzijn onder inwoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties over energiebesparing groeit nog steeds, we bereiken nog steeds “nieuwe” inwoners/organisaties/bedrijven door de diversiteit en hoeveelheid van de activiteiten. Daar zijn we trots op. Het verhogen van het bewustzijn willen we dan ook in de komende jaren stevig op inzetten. Dit sluit mooi aan bij de transitievisie warmte die in 2021 geschreven zal worden en het nieuwe energieloket waar in 2020 aan gewerkt is en wat sinds 1 januari 2021 online is. Op basis van de uitgevoerde activiteiten en een nog steeds groeiend bereik, vinden we dat we het goed doen. Hoe “goed” we energie besparen is echter lastig om te meten. Als gekeken wordt naar het gemiddelde gas- en elektra-gebruik per woning zien we dat we in 2019 enkele procenten bespaard hebben. Dit is ook zo als we kijken naar het energiegebruik van de gebouwde omgeving. Als we kijken naar het totale energieverbruik van woningen, zien we dat de besparing minder is (rond de 1%).
Om een duurzaam leefbare gemeente te worden is het van belang dat we de energie die we verbruiken ook zelf duurzaam opwekken. Het energieplan gemeentelijke gebouwen en het informeren van eigenaren van maatschappelijke panden draagt hier aan bij. Ook wordt er hard gewerkt aan het stimuleren van opwekking van duurzame energie op land. Zo zijn er begin 2020 kaders voor duurzame energieopwekking eigen gebruik aangenomen, en is er in regionaal en gemeentelijk verband hard gewerkt aan de Regionale Energie Strategie 1.0, voor grootschalige energieopwekking van zon en wind, welke in 2021 ter besluitvorming aan de raad zal worden voorgelegd. Deelname aan de RES heeft daarnaast het kennisniveau en het netwerk op het gebied van duurzaamheid erg vergroot. Dalfsen is met haar buurgemeenten in contact, waardoor o.a. initiatieven afgestemd kunnen worden en kennis uitgewisseld kan worden
Ondanks dat Corona een grote stempel op dit jaar heeft gedrukt, is de lokale kracht ook dit jaar versterkt. De Duurzame Dorpen hebben aan een gezamenlijke uitstraling gewerkt onder de noemer Dorpen van Morgen. Met het door de gemeente beschikbaar gestelde budget hebben ze de prachtige gezamenlijke website, www.dorpenvanmorgen.nl in het leven geroepen. Via deze website wordt momenteel onder andere de Regeling Reductie Energieverbruik (RRE) uitgevoerd. Daarnaast waren, en zijn, er nog veel meer andere lokale initiatieven zoals bijvoorbeeld de nieuwe dorpsdeelauto in Hoonhorst, maar ook de bouw van de windmolens van Nieuwleusen Synergie (en de crowdfunding).
Op het gebied van circulariteit hebben we minder gedaan dan gepland, dit komt o.a. doordat het onderzoek naar afvalstromen per bedrijventerrein door de bezuinigingen niet meer wordt uitgevoerd. Wel ondersteunen we bedrijven bij het circulair bouwen en zijn de projecten WaardeRing en Cirkelwaarde opgestart, waar in 2021 vervolg aan wordt gegeven.