Sinds een aantal jaren dienen er verplicht een aantal financiële kengetallen opgenomen dienen te worden in de paragraaf Weerstandsvermogen.
Door middel van deze kengetallen en hun beoordeling ontstaat er een beter beeld van de financiële positie van de gemeente.
De volgende zes financiële kengetallen worden onderkend:
- Netto schuldquote
- Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen
- Solvabiliteitsratio
- Grondexploitatie
- Structurele exploitatieruimte
- Belastingcapaciteit: Woonlasten meerpersoonshuishouden
Om de eerder genoemde kengetallen beter te kunnen duiden is bij de vaststelling van de Nota Weerstandsvermogen en Risicobeheersing 2020 - 2023 besloten om aan te sluiten bij de door de VNG (Vereniging van Nederlandse Gemeenten) gehanteerde signaleringswaarden. De VNG heeft een aantal signaleringswaarden ontwikkeld om een grofmazige waardering te geven aan de kengetallen. Het betreft dus nadrukkelijk geen normering maar het dient als hulpmiddel om de afzonderlijke uitkomsten in beter perspectief te plaatsen. Voor elk kengetal worden drie categorieën onderscheiden: ‘Minst risicovol’ (in groen), ‘Neutraal’ (in geel) en ‘Meest risicovol’ (in oranje). Zie onderstaande tabel:
Kengetal | Hoe interpreteren | Signaleringswaarden | ||
|---|---|---|---|---|
Minst risicovol | Neutraal | Meest risicovol | ||
1.Netto schuldquote | ||||
| Hoe lager het percentage hoe beter | < 90% | Van 90% t/m 130% | >130% |
| Hoe lager het percentage hoe beter | < 90% | Van 90% t/m 130% | >130% |
2.Solvabiliteitsratio | Hoe hoger het percentage hoe beter | >50% | Van 20% t/m 50% | <20% |
3.Grondexploitatie | Hoe lager het percentage hoe beter | <20% | Van 20% t/m 35% | >35% |
4.Structurele | Hoe hoger het percentage hoe beter | >0% | 0% | <0% |
5.Belastingcapaciteit | Hoe lager het percentage hoe beter | <95% | Van 95% t/m 105% | >105% |
Bij de kengetallen wordt een toelichting opgenomen, op het moment dat er sprake is van een score “geel” of “oranje”. Wanneer het op basis van de toelichting nodig is, wordt er gelijktijdig gerapporteerd over (te treffen) beheersmaatregelen.
Kengetallen: | rekening 2019 | begroting 2020 | rekening 2020 |
|---|---|---|---|
Netto schuld quote | 23% | 15% | 23% |
Netto schuld quote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen | 16% | 5% | 16% |
Solvabiliteitsratio | 53% | 57% | 51% |
Grondexploitatie | 19% | 2% | 16% |
Structurele exploitatieruimte | -6.37% | -2.17% | 1% |
Belastingcapaciteit | 87% | 93% | 90% |
1. Netto schuldquote (gecorrigeerd)
Definitie :
De netto schuldquote geeft de verhouding weer tussen het niveau van de schuldenlast van de gemeente ten opzichte van de eigen middelen. Hierin is een nuancering op zijn plaats. Het kan namelijk voorkomen dat gemeenten veel geld doorlenen aan derden. Om die reden is de 'netto schuldquote gecorrigeerd' ontwikkeld. Hierin is het doorleeneffect geëlimineerd en geeft daarmee een zuiverder beeld van de positie van de gemeente weer.
bedragen x € 1.000 | rekening 2019 | begroting 2020 | rekening 2020 | |
|---|---|---|---|---|
Vaste schulden | + | 17.732 | 16.337 | 16.336 |
Netto vlottende schuld | + | 7.169 | 4.000 | 5.330 |
Overlopende passiva | + | 4.737 | 3.000 | 8.313 |
Financiële activa | 0 | 1 | 0 | |
Uitzettingen | - | 6.336 | 5.500 | 6.810 |
Liquide middelen | - | 136 | 6.835 | 255 |
Overlopende activa | - | 5.973 | 1.500 | 6.865 |
Totale baten | 73.888 | 65.492 | 69.900 | |
Netto schuldquote | 23% | 15% | 23% |
bedragen x € 1.000 | rekening 2019 | begroting 2020 | rekening 2020 | |
|---|---|---|---|---|
Vaste schulden | + | 17.732 | 16.337 | 16.336 |
Netto vlottende schuld | + | 7.169 | 4.000 | 5.330 |
Overlopende passiva | + | 4.737 | 3.000 | 8.313 |
Financiële activa | - | 5.194 | 6.087 | 4.886 |
Uitzettingen | - | 6.336 | 5.500 | 6.810 |
Liquide middelen | - | 136 | 6.835 | 255 |
Overlopende activa | - | 5.973 | 1.500 | 6.865 |
Totale baten | 73.888 | 65.492 | 69.900 | |
Netto schuldquote | 16% | 5% | 16% |
Beoordeling:
De verhouding tussen schulden en baten is goed. Ten opzichte van 2019 is het percentage gelijk gebleven.
2. Solvabiliteitsratio
Definitie:
De mate waarin de gemeente in staat is aan haar financiële verplichtingen te voldoen. Dit wordt uitgedrukt in het percentage eigen vermogen ten opzichte van het balanstotaal.
bedragen x € 1.000 | rekening 2019 | begroting 2020 | rekening 2020 |
|---|---|---|---|
Eigen vermogen | 44.250 | 3.405 | 42.253 |
Balanstotaal | 84.151 | 71.227 | 82.889 |
Solvabiliteitsratio | 53% | 57% | 51% |
Beoordeling:
Het solvabiliteitsratio van 51% laat zien dat de gemeente Dalfsen een zeer solvabele vermogenspositie heeft en verhoudingsgewijs dus meer eigen vermogen dan vreemd vermogen bezit.
3. Kengetal grondexploitatie
Definitie :
De boekwaarde van de voorraden grond zijn van belang, want deze waarden moeten meerjarig worden terugverdiend bij de verkoop. De ratio wordt berekend door de bouwgrond in exploitatie te delen door de totale baten van de programmabegroting.
bedragen x € 1.000 | rekening 2019 | begroting 2020 | rekening 2020 |
|---|---|---|---|
Bouwgronden in exploitatie | 14.127 | 1.522 | 11.388 |
Totalen baten | 73.888 | 65.492 | 69.900 |
Kengetal grondexploitatie | 19% | 2% | 16% |
Beoordeling:
Dit kengetal laat zien wat de verhouding tussen de totale baten en de terug te verdienen bedragen aan bouwgronden is. Door de grotere uitgifte van gronden van circa € 7 miljoen is dit kengetal in 2020 verbeterd ten opzichte van 2019.
4. Structurele exploitatie ruimte
Definitie :
Om een flexibele begroting te kunnen bewerkstelligen is het zinvol de structurele baten hoger te laten zijn dan de structurele lasten. De structurele exploitatieruimte wordt bepaald door het saldo van de structurele baten en lasten en het saldo van de structurele onttrekkingen en toevoegingen aan reserves gedeeld door de totale baten en uitgedrukt in een percentage.
bedragen x € 1.000 | rekening 2019 | begroting 2020 | rekening 2020 |
|---|---|---|---|
Totale structurele lasten | 74.082 | 66.968 | 65.280 |
Totale structurele baten | 67.808 | 63.951 | 64.067 |
Totale structurele toevoegingen aan reserves | 0 | 0 | 0 |
Totale structurele onttrekkingen aan reserves | 1.566 | 1.597 | 1.580 |
Totale baten | 73.888 | 65.492 | 69.900 |
Structurele exploitatieruimte | -6,37% | -2,17% | 0,53% |
Beoordeling:
De structurele exploitatieruimte is negatief. Dat betekent dat we structureel meer uitgeven dan we ontvangen. In deze jaarrekening zijn de richtlijnen van de notitie structurele en incidentele baten en lasten (miv 2019) van toepassing. Hierdoor worden meer posten als structureel gezien. Anderzijds zien we meer structurele kosten door alle ontwikkelingen op het gebied van het sociaal domein.
Hoe hoger dit percentage hoe beter. Een positieve uitkomst van dit kengetal houdt in dat de gemeente structurele lasten kan afdekken door structurele baten. Dit kengetal laat zien dat de gemeente ....
5. Belastingcapaciteit: woonlasten meerpersoonshuishoudens
Definitie :
Het cijfer geeft inzicht hoe de belastingdruk zich in de gemeente verhoudt ten opzichte van het landelijk gemiddelde. De ruimte die een gemeente heeft om zijn belastingen te verhogen wordt vaak gerelateerd aan de totale woonlasten. Het Coelo en 'waarstaatjegemeente.nl' publiceren deze gegevens.
bedragen x € 1.000 | rekening 2019 | begroting 2020 | rekening 2020 | |
A | OZB-lasten voor gezin bij gemiddelde WOZ waarde | 315 | 335 | 334 |
B | Rioolheffing voor gezin bij gemiddelde WOZ waarde | 130 | 129 | 133 |
C | Afvalstoffenheffing voor een gezin | 197 | 230 | 227 |
D | Eventuele heffingskorting | 0 | 0 | 0 |
E | Totale woonlasten voor gezin bij gemiddelde WOZ waarde | 642 | 694 | 694 |
F | Woonlasten landelijk gemiddelde voor gezin in t-1 | 739 | 747 | 773 |
Woonlasten t.o.v. landelijk gemiddelde jaar ervoor | 87% | 93% | 90% | |
(E/F) x 100% |
Beoordeling:
De woonlasten in de gemeente Dalfsen liggen ruim lager dan het landelijk gemiddelde.
Om de bedragen per huishouden te kunnen berekenen zijn voor gemeenten met tariefdifferentiatie aannames gemaakt omtrent de aangeboden hoeveelheid afval. Hierbij wordt rekening gehouden met het feit dat diftargemeenten minder afval inzamelen.